Aardappelziekte Phytophthora infestans

Afsterving door aardappelziekte

Aardappelziekte of phytophthora (fytoftora) is een plantenziekte die veroorzaakt wordt door de oömyceet Phytophthora infestans, die een protist is. (Oömyceten lijken erg op schimmels maar zijn het niet, daarom worden ze wel pseudo-schimmels genoemd!)

De aardappelziekte is gevreesd — In de jaren 1845-1849 was deze ziekte in Ierland oorzaak voor een regelrechte ramp. Vrijwel alle aardappeloogsten mislukten, er was hongersnood, de 'Grote Hongersnood' —om de snelheid waarmee de ziekte zich in het gewas kan uitbreiden. Uitgaande van een schijnbaar onbetekenend niveau van aantasting kan een vatbaar gewas binnen een periode van twee weken volledig te gronde worden gericht. De schimmel tast alle boven en ondergrondse delen van de aardappelplant aan. Schade ontstaat door de vernietiging van het loof, waardoor het produktievermogen van het gewas wordt gereduceerd, en door aantasting van de knollen.

Deze ziekte veroorzaakt knolrot en een bruinverkleuring en afsterving van de bladeren en stengels. Op tomaat kan deze ziekte voor vroegtijdige afsterving zorgen. Aardappelen en tomaten staan bekend om hun gevoeligheid voor deze ziekte. Zij behoren tot het geslacht van de nachtschadeachtigen. Ook andere planten uit dit geslacht kunnen gevoelig zijn.

Preventie

Er zijn rassen die meer of minder resistent zijn. Er is verschil in resistentie van de knol en het loof. Sommige rassen zijn weinig resistent in het loof, maar hebben nog een redelijke resistentie van de knol. Bedrijfshygiëne, zoals het afdekken van aardappelafvalhopen en bestrijding van aardappelopslag, is gezien de overwintering in zieke knollen een voor de hand liggende maatregel.

Bestrijding

Aardappelziekte is chemisch met fungiciden te bestrijden. Tot de chemische bestrijdingsmiddelen die werkzaam zijn tegen Phytophthora infestans behoren de fungiciden fluopicolide, van Bayer Cropscience (merknaam Infinito®), dat in 2006 voor het eerst toegelaten werd in het Verenigd Koninkrijk en China en mandipropamid van Syngenta (merknaam Revus™), dat in 2005 werd geïntroduceerd.

In de biologische landbouw mogen er geen chemische middelen worden gebruikt en wordt het loof van de aardappelen gebrand, voordat er 1000 aangetaste blaadjes per 20 m2 zijn.