De koolrabi Brassica oleracea convar. acephala alef. var. gongylodes is een groente die vermoedelijk uit het Middellandse-Zeegebied en Centraal-Azië stamt. Het is een van de vele teeltvormen van kool, die bestaat uit een kruising van de wilde kool en de wilde witte biet.

De knol die van de koolrabi wordt gebruikt is het hypototyl (een verdikking van de stengel) en is dus geen wortel. Koolrabi komt meestal in een lichtgroene maar soms ook in een paarse teeltvorm voor. Deze twee vormen zijn niet verschillend in smaak. De knol moet in een jong stadium, als ze 7-8 cm in doorsnee zijn, geoogst worden, omdat ze anders vezelig worden. Ook is er een ras (witte reuzenkoolrabi), dat zeer grote knollen geeft.

Het is een tweejarige plant die als eenjarige wordt geteeld. Het eetbare gedeelte is dus de verdikte stengel die boven de grond uitkomt maar ook de bladeren zijn eetbaar. De smaak lijkt op die van consumptieraapjes.

De meeste koolrabi wordt verbouwd in Duitsland, waar men er per jaar 40.000 ton van voortbrengt. In Nederland vindt in het Zuiden op kleine schaal ook teelt plaats.

De koolrabi groeit in elke goede tuingrond als hij maar goed doorlatend is. en hij groeit het beste in een gematigd klimaat.

Het is een gemakkelijk te telen plant. Zaai in volle grond vanaf mei in ondiepe voren op 35 cm uit elkaar en dun de zaailingen als ze drie echte blaadjes hebben uit tot op 15 cm in de rij. Voor vroege teelt kunt u binnen zaaien bij een minimum temperatuur van 12°C (de ideale kiemtemperatuur is 22°C). Na ongeveer 14 dagen kunt u de zaailingen reeds verspenen in kleine perspotjes (dit is wel aan te raden) om ze dan later als alle vorstkansen geweken zijn buiten te planten.

Werk voor het planten een stikstofrijke meststof door de grond. En geef nog een beetje bemesting als de knollen ongeveer 3 cm doorsnede hebben. Wees zuinig met water geven, vooral bij jonge planten. Maar geef bij langdurige droogte als de knollen 3 à 5 cm doorsnee hebben regelmatig water, maar stop met water geven tegen dat de knollen bijna oogstklaar zijn.

Onkruidvrij houden. Ongeveer drie maand na het zaaien kan je oogsten. Oogst de stengels als de knol de omvang heeft van een tennisbal.

Verwijder de schil alleen voor zover nodig. Begin met schillen aan de onderkant en snijd de vezelige gedeelten royaal weg; van het 'afval' kunt u bouillon trekken.

Koolrabi kan je koken, stoven of stomen. Ook rauwe geraspte koolrabi is lekker. Jonge kleine koolrabi's smaken een beetje naar bloemkool en zijn het best. Laat ze niet te lang laten koken, ± 15 minuutjes is voldoende; dan is hij beter verteerbaar en behoud hij meer voedingswaarde.

Kervel, tijm en muskaatnoot passen goed bij koolrabi. Van de bladeren kunt u een lekkere soep maken.

Enkele toepassingen zijn: Reepjes in salade met appel en hazelnoten. In zijn geheel koken, uithollen, vullen met ham en champignons en 20 min. in de oven. Reepjes met een dipsausje als hapje. In salade met peer en rozijnen.

Koolrabi is ongeveer 3 weken houdbaar bij een temperatuur van 0 - 1°C. Aangesneden knollen zijn (verpakt in vershoudfolie) nog enkele dagen in de koelkast houdbaar.

Koolrabi is een energie-arme groente (29 Kcal/100g), het is daarom een aanrader om te worden opgenomen in een vermageringsdieet.
Maar rijk aan bouwstoffen zoals kalium, magnesium vitamine B en vitamine C.

Wist je trouwens dat koolrabi ook appelzuur en citroenzuur bevat. Toch even terzijde opmerken dat de bladeren (die meestal worden weggegooid) twee keer zoveel vitamine C bevatten dan de knol?...en wel 10 keer zoveel ijzer en liefst een honderdvoud aan vitamine A.

Leuk om weten

Geschiedenis

Het is niet echt duideiijk van waar de koolrabi afkomstig is. Algemeen wordt aangenomen dat hij in het Middellandse-Zeegebied en Centraal-Azië zijn oorsprong zou hebben.

Er is pas van de 16^de eeuw bewijs dat de plant in Europa wordt geteeld. In de 18^de eeuw sprak men over "platte ronde knollen". In de 19^de eeuw werd koolrabi dan volop in Duitstailge gebieden geteeld, waardoor de duitse naam ook in de meeste andere talen werd overgenomen, zelfs in het Russisch en het Japans.

Aankooptip

Bij aankoop in de winkel of op de markt, zitten er meestal nog vrij lange stelen met bladeren aan de knol. Die moeten er fris uitzien. De knol zelf moet stevig aanvoelen.

Leuk om weten

Taxonomische indeling

Koolrabi
Een veld met koolrabi
Taxonomische indeling
Rijk	Plantea (Planten)
Stam	Embryophyta (Landplanten)
Klasse	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade	Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade	'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade	Malviden
Orde	Brassicales
Familie	Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)
Geslacht	Brassica (Kool)
Brassica oleracea convar. acephala

Voedingswaarde

per 100 gram gekookt

29    Kcal
90,30 gr. water
6,69  gr. koolhydraten
1,80  gr. eiwit
2,80  gr. suikers
0,11  gr. vet
1,1   gr. vezels
                     

Mineralen

25   mg. calcium, Ca
0,40 mg. ijzer, Fe
19   mg. magnesium, Mg
45   mg. fosfor, P
340  mg. kalium, K
257  mg. natrium, Na
0,31 mg. zink, Sn
0,12 mg. koper, Cu
                     

Vitaminen

0,04 mg. B1 (Thiamine)
0,02 mg. B2 (Riboflavine)
0,15 mg. B6 (Pyrixodine)
12   µg. B11 (Foliumzuur)
54   mg. C (Ascorbinezuur)
                     

In andere talen

• FRANÇAIS: Chou-rave
• DEUTCH: Kohlrabi, Oberkohlrabi
• ENGLISH: Kohlrabi, Cabbage turnip
• ITALIANO: Rapa del cavolo
• PORTUGUÊS: Nabo do repolho
• ESPAÑOL: Nabo de la col
• DANSK: Glaskål
• POLSKI: Kalarepa
• NORSK: Knutekål
• SVENSKA: Kålrabbi

Recepten

Lasagne van koolrabi

Ingrediënten 4 pers.

• Een hele koolrabi, geschild en in schijfjes gesneden
• 4 jonge wortelen, geschraapt en in schijfjes gesneden
• 1 halve courgette, in schijfjes gesneden
• 1 sjalot, fijngesneden
• Olie
• 200 gr. ontvelde tomaten in repen gesneden
• 12 lasagnevellen
• 4 eetlepels room
• 1 eidooier
• 150 gr. geraspte emmentaler

Bereiding

1. Verwarm de oven voor op 180°C.
2. Verhit olie in een wok en roerbak daarin de schijfjes koolrabi, wortelen, courgette en sjalot 5 minuten. Kruid met versgemalen peper en eventueel wat zout.
3. Kook de lasagnevellen 5 minuten in ruim kokend water met zout en olie. (Bij verse lasagnevellen hoef je dat niet te doen). Spoel ze af met koud water en laat ze uitlekken.
4. Leg 3 lasagnevellen op de bodem van een ovenschaal. Verdeel er een derde van het koolrabimengsel over. Bedek met een derde van de tomatenrepen. Leg er 3 lasagnevellen op en vul verder aan tot je drie lagen hebt. Eindig met 3 lasagnevellen.
5. Klop de eidooier los in de room en strijk dat over de bovenste lasagnevellen. Strooi er tot slot de emmentaler over.
6. Bak de lasagne 35 tot 40 minuten in het midden van de oven.

Tip

vleesliefhebbers kunnen aan de koolrabivulling gerookte en licht gebakken spekblokjes toevoegen. Reken 100 gram spekjes voor deze bereiding.

Lamskoteletjes op bedje van koolrabi met salie

Ingrediënten 4 pers.

• 2 koolrabi's
• zout
• 2 teentjes knoflook
• 3 bosuitjes
• 2 takjes salie (uit zakje verse Italiaanse kruiden 20 g)
• 5 eetlepels olijfolie
• 8 lamskoteletjes
• 3 eetlepels grove mosterd
• zwarte peper (versgemalen)

Bereidingswijze

1. Koolrabi's schillen en in kleine blokjes snijden. Blokjes in kokend water met zout in ca. 3 minuten beetgaar koken.
2. Koolrabi overdoen in vergiet en afspoelen met koud water. Goed laten uitlekken.
3. Knoflook pellen en in plakjes snijden. Bosuitjes schoonmaken en in ringetjes snijden. Salie in reepjes snijden.
4. In koekenpan 3 eetlepels olie verhitten en hierin koolrabi met knoflook ca. 1 minuut roerbakken.
5. Gedeelte van bosuitjes voor garnering achterhouden, rest door koolrabimengsel scheppen. Helft van salie toevoegen en geheel ca. 4 minuten op matig vuur bakken tot koolrabi begint te kleuren.
6. Regelmatig omscheppen.
7. Intussen lamskoteletjes met mosterd inwrijven. In koekenpan rest van olie verhitten en hierin lamskoteletjes in ca. 5 minuten bruin en van binnen rosé bakken. Koolrabimengsel over borden verdelen en lamskoteletjes erop leggen.
8. Bestrooien met zout en peper naar smaak. Garneren met rest van salie en ringetjes bosui.
9. Serveren met aardappelpuree.

Bron : allerhande.nl