Monniksbaard // Loogkruid

Salsola soda

Loogkruid, monniksbaard Salsola soda is een geslacht van bloeiende planten uit de amarantenfamilie (Amaranthaceae).

De biotoop van de plant bestaat vaak uit vlakke, droge of ietwat zouthoudende grond. Monniksbaard groeit in zoutmoerassen en is een zogenaamde halofyt.

Agretti heet in het Italiaans ook "Barba di frate" en vandaar dus Monniksbaard in ’t Nederlands. Soms wordt het ook "Italiaanse zeekraal" genoemd, alhoewel het geen zeewier is. Het is namelijk een eenjarige plant uit de zoute moerassen langs de Midellandse Zee en de Atlantische kust van Portugal. Daardoor is hij dus heel zeldzaam geworden, want bijna al die strandzones zijn verdwenen. Hij komt echter ook in de rest van de wereld voor, zij het nergens in overvloed.

Hij wordt wel eens verward met "Okahijiki" of Landzeewier (Salsola komarovi), een Japanse verwant die er heel sterk op lijkt. Het is dan ook een plant met een zeer verscheiden uitzicht. Jong lijkt het bijna een grassoort, volwassen heeft het meer weg van een vetplant.

Het beste ogenblik om monniksbaard te zaaien, is einde herfst binnenshuis. Het is een trage en slechte kiemer, als je een opkomst van ongeveer 30% haalt kunt u reeds zeer tevreden zijn. Om meer plantjes te verkrijgen het zaaibakje een koude periode geven. Plaats het hiervoor in de ijskast.

Plant de jonge planten buiten terplaatse, vroeg in de lente, als de kans op nachtvorst geweken is.

Gebruik bij het water geven een zoutoplossing in de verhouding van 40 gram zout per liter water. Dat is geen must, maar het komt de smaak ten goede.

Verder moet je het plantbed voortdurend onkruidvrij houden. Ook gras dat er eventueel zou tussen groeien, moet je verwijderen, zodat je straks bij het oogsten geen gras moet eten in plaats van loogkruid.

Oogsten kan zodra de stengels zo'n 12 à 16 cm bereikt hebben. Snij ze dicht tegen de grond af, en ze zullen terug uitschieten, zodat je drie tot vijf maal per zomer kunt oogsten.

Monniksbaard is een uitstekende groente om te telen in combinate met tomaten en/of paprika als uw grond te brak (te zout) is. Loogkruid onttrekt namelijk het zout aan de grond om een betere gewasopbrengst te verzekeren.

Agretti, of "Barba Di Frate" zoals Italianen deze groente gewoonlijk noemen, wordt meestal gekookt als bladgroente. Het beste is om hem te koken in kokend water tot de bladeren zacht zijn of beetgaar voor hen die dat liever hebben.

Monniksbaard kan ook rauw gegeten worden. Het zou een zoutige smaak hebben met een aangename krokante textuur.

Verder kunt u de groente ook kort blancheren of bakken. Maar denk eraan, het is een zoute groente. U kunt het een beetje vergelijken met zoutige spinazie.

Leuk om weten

Geschiedenis

Tot in de achttiende eeuw was deze plant heel belangrijk voor de productie van natriumcarbonaat (soda). Dat wordt gebruikt bij de fabricage van glas en het maken van zeep. Hiervoor werden de planten verzameld, gedroogd en verbrand. Het grootste deel van de as bestaat uit natriumcarbonaat.

Wat doen we ermee?

De agretti is bijna net zo zout als zeekraal. En ook net als bij zeekraal blijkt ie zowel rauw oké, als kort gekookt. Kort bakken in roomboter en dan wat witte wijn erbij (en eventueel wat room) kan ook, maar wij aten het kort gekookt, met jonge slablaadjes en daar op een gepocheerd ei. Het ei met de zoute agretti vormt namelijk een goede combi. Groene asperges erbij is trouwens ook een idee. Of in de veggie paella.

Leuk om weten

Taxonomische indeling
Monniksbaard
Volwassen plant

Volwassen plant

Taxonomische indeling
Rijk Plantae (Planten)
Stam Embryophyta (Landplanten)
Klasse Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade 'nieuwe' tweezaadlobbigen
Clade Geavanceerde tweezaadlobbigen
Orde Caryophyllales
Familie Amaranthaceae (Amarantenfamilie)
Geslacht Salsola
Salsola soda

In andere talen
  • FRANÇAIS: Soude brûlée
  • DEUTCH: Salzkräuter
  • ENGLISH: Barilla plant
  • ITALIANO: Barba di frate
  • PORTUGUÊS: Barba de Frade
  • ESPAÑOL: Barrillera
  • DANSK: Munkeskæg
  • POLSKI: Solanka
  • SVENSKA: Sodaörtssläktet

Recepten

Krab-spaghetti met agretti

Ingrediënten

  • 2 kg. gekookte krab
  • 200 gram agretti
  • 500 gram spagetti
  • 1 eetlepel olijfolie
  • 1 chilli peper
  • 1 teentje look
  • 1 theelepel venkelzaad
  • 1 citroen

Bereiding

  1. Verwijder het bruine en het witte vlees van het lichaam en de poten van de krab, houd beide soorten vlees afzonderlijk
  2. Verwijder de lichtroze stengel onderaan de agretti en (eventueel) de houtachtige wortels. Spoel de agretti grondig om alle zandresten te verwijderen.
  3. Kook de spaghetti in een grote pan met kokend, gezouten water volgens aanwijzingen op de verpakking, voeg de agretti pas de laatste 2 minutenvan de kooktijd toe. Als je klaar bent, Laat de pasta en agretti uitlekken.
  4. Terwijl de pasta kookt, Verwarm een grote koekenpan (groot genoeg omde gekookte spaghetti later) en voeg 1 eetlepel olijfolie, de gehakte peper, knoflook en venkelzaadjes toe en bak 2-3 minuten. Roer het bruine krabvlees eerste en verwarm het goed. Voeg dan het witte vlees toe en warm kort door. Voeg een scheutje citroen en breng op smaak met zout en versgemalen zwarte peper en een scheutje olijfolie.
  5. Hussel de spaghetti en agretti door de krab, terwijl nog steeds op het vuur staat. Kruid opnieuw met zout, peper, een beetje citroensap en nog wat olijfolie en serveer onmiddellijk.