Toscaanse palmkool

Brassica oleraceae var. palmifolia

Toscaanse palmkool Brassica oleraceae of ook wel zwarte bladkool genaamd is een groente uit de Kruisbloemenfamilie (Cruciferae of Brassicaceae) die vooral in de Toscaanse keuken gebruikt wordt.

Het is een tweejarige plant die steeds meer en meer terug in de moestuin te vinden is.

Deze koolsoort zal ongestoord verder groeien tijdens de wintermaanden waardoor een oogst onafgebroken kan plaatsvinden.

De lancetvormige bladeren zijn donker blauwgroen, smal en geribbeld met een dikke nerfstructuur.

Bovendien is het telen van palmkool niet moeilijk, kortom een groente met heel wat toepassingen in de moestuin en keuken.

Palmkool is een gemakkelijk te telen groente en dus ideaal voor beginnende tuiniers. Hij kan op zand-, leem- en kleigrond worden geteeld. en prefereert een plaats in de half-schaduw of in de zon.

Zaai vanaf maart tot april in een luchtige zaai en stekgrond. Reeds binnen de 14 dagen zullen de eerste zaailingen tevoorschijn komen en die kunnen algauw worden verspeend. Verspeen ze op een wachtbed of in afzonderlijke potjes om ze vervolgens in april of mei terplaatse te zetten op 50 X 40 cm.

Geef vooral in het begin van de groei voldoende water, nadien vragen deze planten niet bijzonder veel aandacht meer.

Het eerste jaar vormt de kool vooral bladeren die je van onder uit kunt plukken, zodat een dikke stam gevormd wordt.

In het 2de jaar gaat de palmkool bloeien met toch wel bijzonder mooie en opvallende gele bloemen die in knoppen op de plant komen te staan.
De plant wordt opmerkelijk spitsig met uiteindelijk heel wat zijknoppen die gaan bloeien.

Met palmkool zult u niet veel last hebben van ziekten of plagen, maar een aantasting van witte vlieg Trialeurodes vaporariorum is nooit uitgesloten. De vliegjes gaan zich meestal onderaan de bladeren gaan vestigen.

Ook bladluizen Aphididae lusten de sappen van de Toscaanse palmkool.

Rupsen Lépidoptère zijn dol op palmkool. Eén rups kan de plant helemaal opeten. Hopelijk heb je nog een reserveplantje voor het geval dat gebeurt. Blijf goed opletten, want de rupsen kunnen altijd weer terugkomen!

De palmkool kan net als gewone boerenkool goed bestand tegen kou. Na een beetje nachtvorst wordt de kool zelfs lekkerder. Er komen dan zoetstoffen vrij die voor de plant als een soort antivries werken.

Palmkool is een groente die in de Italiaanse keuken veel wordt gebruikt, en vooral in een gerecht zoals Ribollita verwerkt wordt. Ook puree maken van deze koolsoort is eenvoudig en bijzonder lekker!

Gebruik het blad bijvoorbeeld in een roerbakgerecht. Roerbak de kool met een uitje, wat komijnzaadjes en wat reepjes rode paprika. Lekker bij rijst of pasta!

Ook de bloemen die in het tweede groeijaar tevoorschijn komen zijn eetbaar en kunnen dus in een frisse salade worden verwerkt.

Leuk om weten

Geschiedenis

Palmkolen zouden afkomstig zijn uit het Midden-Oosten c.q. Klein Azië. Ze staat van alle kolen het dichtst bij de wilde soort. Van palmkool is bekend dat het in de Romeinse tijd werd verbouwd. Het is een typisch Toscaanse kool die in de 19de eeuw volop in Nederland werd geteeld.

Volgens sommige andere bronnen is de palmkool afkomstig van toscane aan de Middelandse-zee (vandaar de naam). In Italië waar hij veel gebruikt wordt in minestrone noemen ze hem "Cavolo negro" of zwarte kool wegens zijn donkergroene kleur.

Leuk om weten

Taxonomische indeling
Toscaanse palmkool
Volgroeide palmkool groei

Volgroeide palmkool

Taxonomische indeling
Rijk Plantae (Planten)
Stam Embryophyta (Landplanten)
Klasse Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade Angiospermae (Bedektzadigen)
Clade 'nieuwe' tweezaadlobbigen
Clade Malviden
Orde Brassicales
Familie Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)
Geslacht Brassica (Kool)
Brassica oleraceae

In andere talen

Peulerwt

  • FRANÇAIS: chou palmier, chou noir
  • DEUTSCH: Palmkohl
  • ENGLISH: dinosaur kale
  • ITALIANO: cavolo nero
  • ESPAÑOL: Col enana

Recepten

Ribollitas

Ingrediënten 6 tot 8 pers

  • 350 gram gedroogde grote witte bonen
  • 3 rode uien, gesnipperd
  • 6 teentjes knoflook, fijngehakt
  • 1 fikse bos palmkool bladeren
  • 4 rijpe tomaten grof gehakt
  • 3 middelgrote winterwortels in stukken
  • 3 aardappelen in stukjes
  • 2 liter groentebouillon
  • Tijmblaadjes
  • peper en zout

Voorbereiding

Week de witte bonen de nacht ervoor en kook ze in een uur of meer gaar. Giet ze af, maar bewaar het kookvocht. (Dit kan ruim van tevoren worden gedaan.)

Bereiding

  1. Trek de cavolo nero bladeren van de bladnerf. Was het blad en snij ze, niet te fijn.
  2. Fruit de ui in een kasserol, doe even later de knoflook erbij. En weer wat later de bleekselderij en stukken wortel. Even roerbakken en dan een flinke scheut bouillon erbij.
  3. Pureer de helft van de witte bonen in een voldoende hoeveelheid kookvocht. Doe dit in de kasserol. (Of eventueel een tweede, grote soeppan gebruiken.)
  4. Voeg bouillon en/of bonenkookvocht toe. Ribollita is een stevige soep, dus niet al te veel vocht. Hak de tomaten grof en doe die in de soep. Doe de aardappelen er in. Voeg er een flinke snuf gedroogde of verse tijmblaadjes aan toe. Laat ca. een uur koken op laag vuur. Totdat het geurig is. Op smaak brengen met peper en zout. Af laten koelen.

Serveertips

De volgende dag weer aan de kook brengen. (Ribollita betekent opnieuw koken, herkoken.) In de soepborden een stuk brood leggen, de soep eroverheen schenken en wat olijfolie sprenkelen.

Stoofpotje met palmkool
Beef met peultjes

Ingrediënten 4 pers.

  • 500 g aardappelen
  • 2 teentjes knoflook
  • 250 g wortelen
  • 200 g rundergehakt
  • 1rode ui
  • 200 g toscaanse palmkool
  • 200 ml kerstomaatjes in tomatensaus
  • 2 tl tijm
  • 1 el olijfolie
  • peper en zout

Bereidingswijze

  1. Was en schil de aardappelen en kook in 15-20 minuten gaar. Giet daarna het water af en vang het kookvocht op. Pureer de aardappelen en voeg wat kookvocht toe voor een smeuïge puree. Breng op smaak met zout en peper.
  2. Pel intussen de knoflook en snijd fijn. Pel de ui en snijd in partjes. Was en schil de wortelen en snijd in lucifers.
  3. Verhit de olijfolie in een diepe wokpan en bak daarin de ui en het rundergehakt. Pers de knoflook erboven uit en breng op smaak met tijm, zout en peper.
  4. Roerbak de wortels en gesneden palmkool enkele minuten mee. Doe de cherrytomaten in tomatensaus erbij en laat afgedekt 10-15 minuten sudderen totdat de groenten beetgaar zijn.
  5. Serveer met aardappelpuree.